Ekspertyzy i opinie mykologiczno-budowalne
Ocena stanu zachowania i korozji biologicznej budynków.
Ekspertyza mykologiczna to szczegółowa analiza mikroorganizmów grzybowych, która jest przeprowadzana w celu oceny ich obecności, rodzajów oraz potencjalnego wpływu na zdrowie, strukturę budowlanych obiektów lub środowisko. Tego typu ekspertyza jest szczególnie ważna w przypadku kontaminacji budynków, magazynów, archiwów, muzeów, a także w procesach związanych z oceną stanu zdrowia w pomieszczeniach zamkniętych.
W ramach ekspertyzy mykologicznej wykonujemy m.in. pomiary stężenia zarodników grzybów w powietrzu, ocenę mikrobiologiczną powierzchni, a także badania mikrobiologiczne próbek materiałów budowlanych. Celem jest nie tylko wykrycie obecności grzybów, ale również zrozumienie mechanizmów ich rozwoju, co pozwala na wdrożenie skutecznych metod eliminacji zagrożenia i poprawę jakości środowiska pracy czy mieszkalnego.
Czym zajmuje się mykologia budowlana?
Mykologia budowlana to interdyscyplinarna gałąź nauki, która łączy wiedzę biologiczną z techniczną (technika i fizyka budowli) i obejmuje:
- Identyfikację biologicznych czynników degradacji – obejmuje grzyby, pleśnie, bakterie, glony oraz owady będące szkodnikami drewna.
- Analizę czynników sprzyjających rozwojowi mikroorganizmów – określenie warunków środowiskowych sprzyjających rozwojowi grzybów i pleśni, takich jak zmapowanie zawilgocenia przegród budowlanych i identyfikacja źródeł zwilgocenia (przecieki z instalacji, brak lub nieszczelności w izolacji budynków czy obróbce blacharskiej).
- Ocenę wpływu zidentyfikowanych czynników biologicznych na zdrowie i materiały budowlane – określenie ryzyka dla zdrowia ludzi i ryzyka zniszczenia materiałów budowlanych.
- Metody zwalczania czynników korozji – proponowanie bezpiecznych i skutecznych metod usunięcia przyczyn i skutków uszkodzeń biologicznych.
- Określenie stopnia zniszczenia materiałów budowlanych i określenie metod naprawy lub polepszenia stanu budynku – proponowane są rozwiązania naprawcze jak ociosanie czy wymiana elementów więźby dachowej, izolacje lub iniekcje przegród budowlanych.
Do czego służy wykonywana przez nas ekspertyza mykologiczna budynku?
Ekspertyza mykologiczna budynku służy do oceny stanu technicznego budynku pod kątem obecności grzybów i pleśni, które mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców lub użytkowników obiektu, a także na jego strukturę. Celem takiej ekspertyzy jest wykrycie potencjalnych zagrożeń związanych z rozwojem mikroorganizmów grzybowych.
Rozpoznanie stanu zachowania budynku
Ocena uszkodzeń spowodowanych przez korozję biologiczną, która może obejmować grzyby domowe, pleśniowe i owady (ksylofagi).
Identyfikacja zagrożeń
Ujawnienie miejsc poważnych uszkodzeń oraz potencjalnych zagrożeń dla użytkowników budynku spowodowanych działaniami grzybów i pleśni, które naruszają konstrukcję (np. poprzez niszczenie elementów drewnianych jak stropy i więźba dachowa) oraz zwiększają ryzyko zawalenia budynku.
Ochrona zdrowia
Informowanie o wpływie korozji biologicznej na zdrowie przebywających w budynku osób, ponieważ długotrwała ekspozycja na działania mykotoksyn może prowadzić do chorób układu oddechowego, alergii, przewlekłego bólu głowy a nawet nowotworów.
Planowanie interwencji
Dostarczenie danych konstruktorom, projektantom i konserwatorom, umożliwiających podjęcie odpowiednich działań naprawczych i zapobiegawczych.
Co to jest korozja biologiczna (biodegradacja, biokorozja, biodeterioracja)?
Korozja biologiczna to proces degradacji materiałów budowlanych spowodowany przez żywe organizmy, który obejmuje degradację materiałów organicznych i nieorganicznych, w tym drewna, kamienia, cegieł czy tynków i powłok malarskich. Zjawisko to dotyczy zarówno materiałów organicznych, jak drewno, jak i materiałów nieorganicznych, takich jak kamień, cegły, tynki czy powłoki malarskie. Korozja biologiczna prowadzi do osłabienia struktury materiału, a w konsekwencji może narazić budynek na uszkodzenia mechaniczne i zmniejszenie trwałości konstrukcji.
Głównym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi korozji biologicznej jest obecność wody w materiale, która tworzy dogodne warunki do rozwoju mikroorganizmów. Wilgoć jest niezbędna do życia organizmów powodujących korozję, a nadmiar wilgoci sprzyja ich rozprzestrzenianiu się i namnażaniu. Woda może dostawać się do materiałów budowlanych przez przecieki, nieszczelności w dachu, fundamentach, a także w wyniku kondensacji pary wodnej. Przewlekła wilgoć stwarza idealne warunki do rozwoju grzybów i pleśni, które najczęściej atakują drewno, ale również mogą atakować inne materiały budowlane.
Korozja biologiczna stanowi szczególne zagrożenie dla budynków drewnianych lub posiadających drewniane elementy konstrukcyjne, takie jak stropy, belki czy okna. Drewno jest szczególnie wrażliwe na działanie mikroorganizmów, ponieważ stanowi pożywkę dla wielu rodzajów grzybów. Gdy mikroorganizmy zaczynają rozkładać komórki drewna, materiał traci swoje właściwości mechaniczne i odporność na czynniki zewnętrzne, co może prowadzić do jego wzmocnienia lub całkowitego zniszczenia.
Korozja biologiczna może dotyczyć także innych materiałów budowlanych, jak cegły czy tynki, które ulegają degradacji na skutek działalności mikroorganizmów, zwłaszcza w wilgotnym środowisku. Przykładem może być korozja biologiczna w cegłach, gdzie woda oraz obecność mikroorganizmów prowadzą do osłabienia struktury cegły i jej kruszenia.
Co zawiera nasza opinia mykologiczna?
Opinia mykologiczna zawiera szczegółowe informacje dotyczące stanu budynku oraz zalecenia dotyczące działań naprawczych:
- Przyczyny powstania zawilgocenia i zagrzybienia – szczegółowy opis źródeł problemu
- Wyniki pomiarów wilgotności – dane dotyczące wilgotności ścian i innych elementów konstrukcji
- Ocena biokorozji na elementach budynku (np. elewacji)
- Analiza mykologiczna powierzchni ścian, więźby dachowej
- Analizy powietrza – mykologiczne i fizykochemiczne
- Inne badania w zależności od potrzeb – np. analiza wysoleń, analiza zawilgocenia murów metodą suszarkowo-wagową
- Warunki higieniczno-zdrowotne – ocena warunków panujących w pomieszczeniach
- Dokumentacja wyników – zaznaczenie na planach aktywności mikrobiologicznej, zawilgocenia murów, dokumentacja zdjęciowa
- Metody usunięcia przyczyn zawilgocenia i zagrzybienia – opis sugerowanych działań naprawczych
Podstawa prawna wykonania opracowania mykologicznego dla budynków
Zagadnienia związane z ochroną budynków przed korozją biologiczną reguluje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2019, poz.1065).
W ww. rozporządzeniu Dział VIII Higiena i zdrowie, Rozdział 4 „Ochrona przed zawilgoceniem i korozją biologiczną”, par. 322 pkt 3: „Przed podjęciem przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub zmiany przeznaczenia budynku, w wypadku stwierdzenia występowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, należy wykonać ekspertyzę mykologiczną i na podstawie jej wyników, odpowiednie roboty zabezpieczające.”
W procesie projektowania opracowanie mykologiczne jest częścią dokumentacji przedprojektowej i uzupełnia rozpoznanie stanu zachowania budowli.
Jest to istotna informacja dla projektanta jak i dla konstruktora określającego techniczny stan konstrukcji, zakresy, możliwości i metody naprawy obiektu lub przeprowadzenia innych działań wymagających projektu budowlanego lub z nim związanych (np. kosztorysowania)
Zapraszamy do kontaktu!
+48 786 28 44 96
+48 22 554 19 07
RDLS sp. z o.o.
ul.Miecznikowa 1 lok. 5A
02-096 Warszawa
Budynek Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego
